Edi DELIU – Lion of Rock na la në Dhjetor 2014, pas një jete në muzikë. E kujtojmë zërin e tij, të butë dhe të zhurmshëm njëkohësisht dhe karizmin e tij të jashtëzakonshëm përmes një seri kuriozish që përshkruajnë karakterin dhe rrugëtimin e tij.
Lindi në Sheffield
I lindur mes tymrave të minierave të Sheffield, në Veri të Anglisë, Joe Cocker nuk do ta harrojë kurrë qytetin e tij, aq sa i kushtoi një album, ‘Sheffield Steel’. Faktikisht nuk janë të pakët bijtë e këtij vendi që janë rritur me muzikën: Monkeys Arctic, Human League, Def Leppard, Cabaret Voltaire dhe shumë eksponentë të muzikës elektronike. Edhe Jarvis Cocker i Pulp lindi këtu dhe për shumë kohë kanë qarkulluar zëra se ai ishte i lidhur me Cocker-in tjetër … Por është thjesht një fake!
Hera e parë në skenë
Kur ishte 12 vjeç, vëllai i madh e lejoi të këndonte me grupin e tij skiffle: instrumente të bëra në shtëpi, ndikime afrikano-amerikane bluzi, xhaz dhe folk music; e faktikisht ndër mitet e atij djaloshi anglez figuronin Ray Charles, John Lee Hooker, Muddy Waters, Howlin ‘Wolf …
Vokacioni
Ishte vetëm 16 vjeç kur në vitin 1960 militonte në grupin e tij të parë, The Cavaliers: ishin aq të panjohur sa u duhej të paguanin vetë hyrjen në pab në mënyrë që të performonin! Rezistuan kështu për vetëm një vit, por patën meritën e lançimit seriozisht të djaloshit Joe drejt muzikës: e la shkollën dhe punoi part-time për një kompani të gazit, ndërsa përpiqej të shquhej me grupe të tjera.
Mes Beatles dhe Rolling Stones
Nëse suksesi i vërtetë erdhi në vitin 1968 me versionin e tij ‘With a Little Help from My Friends’ – i cili arriti në # 1 në Angli – disa vjet më parë me një tjetër prej proto-bandave të tij, ai ishte tashmë një këngëtar mbështetës i Mick Jagger & Co. The Beatles e komplimentuan atë për coverin shumë të suksesshëm, duke i hapur kështu rrugë një miqësie të gjatë dhe të bukur: pas vdekjes së tij, Paul McCartney deklaroi se e kishte dashur gjithmonë si muzikant dhe i deklaroi mirënjohje të përjetshme për shndërrimin e ‘With A Little Help’ në një himn Soul.
… por para Led Zeppelin
Është falë Joe Cocker që publiku i gjerë zbuloi talentin e Jimmy Page, kitaristit të ardhshëm të Led Zeppelin. Aso kohe ishte edne një zëvendësues rradhe i panjohur, luante në studio për etiketa të ndryshme si session man. Mori pjesë në sukseset e para të Joe Cocker, nga With a Little Help From My Friends’ në ‘Sandpaper Cadillac’, nga ‘Bye Bye Blackbird’ tek ‘Marjorine’, duke rënë më në fund në sy të atyre që kanë peshë.
Të jesh ikona e Woodstock
Performanca e tij e jashtëzakonshme në atë që mbahet mend si festivali më i rëndësishëm në historinë e muzikës, i dha atij një autoritet pothuajse të menjëhershëm ndërkombëtar. Në vitin 1969 ai djalosh i papërmbajtshëm anglez u shndërrua në një zbulim për Amerikën dhe mbarë botën: publiku i gjerë zbuloi fuqinë e tij vokale nga ‘Something Comin’ On’ e deri në kulmin e pavdekshëm të ‘With a Little Help from My Friends’.
Një kthesë e rrezikshme
Mbërritja e viteve Shtatëdhjetë e bëri këngëtarin drejt të qenit nga një “pijetar birre” i fortë – siç e quante ai vetë veten – deri në tejkalimin pa frena në çdo lloj eksperimenti: gjatë turneut të Mad Dogs & Englishmen, duke kaluar nëpër të gjithë Shtetet e Bashkuara në më pak se dy muaj me një staf prej 30 muzikantësh, heroi ynë ishte i pafrenueshëm thuajse në gjithçka. Tensionet e vazhdueshme dhe stresi e shtynë atë të shkarkonte tensionin duke abuzuar me drogë dhe alkool, aq sa të binte në paranojë dhe depresion: kur u kthye në shtëpi, familja e tij nuk e njihte më, të lodhur siç ishte në trup dhe në mendje; dhe gjithashtu zëri i tij dilte i modifikuar:
“Pija rreth 40 cigare në ditë. Ka pjesë të falsetos sime që nuk u kthyen më kurrë. Ato vite kërkuan një haraç të madh nga trupi im ”
Më shumë Cocker se Cocker
Është e paharrueshme parodia e John Belushit. Çdo episod i Saturday Night Live Show përfshinte performancën e një të ftuari muzikor dhe kur erdhi rradha e Cocker-it, komediani i madh e nisi duke kryer vetë një imitim perfekt: i veshur në të njëjtën mënyrë, të njëjtën physique du rôle, të njëjtat lëvizje të thyera duke tundur krahët në ajër dhe duke imituar stilin air guitar. Xho jo vetëm që nuk u fye, por i bëri komplimetet e tij. Ato tronditje emocionuese aq tipike për shfaqjet e tij të para ishin në të vërtetë një shprehje instinktive e mënyrës sesi ai e ndjente muzikën t’i rridhte nëpër trup dhe keqardhjen e tij që nuk dinte të luante një instrument muzikor në skenë. Sidoqoftë, deklaroi se nuk mund të shihte më vetveten dhe se ishte i tmerruar nga ato lëvizje konvulsive.
Ekrane të mëdha dhe të vogla
Duke folur për aktorët, ka kontribuar në pothuajse njëqind kolona zanorë për kinemanë (nga ‘The Bodyguard’ tek ‘Iron Man 2’) dhe për TV (‘Cold case’, ‘Dr. House’, ‘On listening’…). Dy nga këngët e tij më të famshme shënuan suksesin dhe hyrjen në imagjinatën kolektive të dy filmave simbol të viteve ’80: ‘Up Where We Belong’ për ‘ An Officer and a Gentleman’ dhe sigurisht versioni i tij i ‘You Can Leave Hat juaj On’ për ‘9½ Weeks’.
Ringjitja
Në vitet tetëdhjetë – përmes Jane Fonda i cili kishte marrë me qira një nga fermat e tij kaliforniane në Santa Barbara – Cocker më në fund takoi dashurinë e tij të madhe: gruan e dytë Pamela Baker, një fanse e vjetër e tij.
“Ishte Pam ai që më ktheu në rrugën e duhur. Më bëri të mendoj pozitivisht. Më bëri të kuptoj se njerëzit ende donin të më dëgjonin duke kënduar dhe se nëse dëshiroja, mund të shpëtoja nga ajo spirale për poshtë”.
Të dy nuk u ndanë më kurrë dhe çuan deri në fund një jetë shumë më të shëndetshme. Cocker i dha fund ekzistencës së tij krah saj në një tjetër fermë, Mad Dog, në Kolorado. Këtu veset e marra gjatë viteve shtatëdhjetë i lanë rrugën pasioneve shumë më të natyrshme, aq sa luani i vjetër në kohët e fundit kënaqej me rritjen e domateve dhe duke bërë shëtitje të gjata në natyrë bashkë me qenin e tij. Një rikthim i vërtetë tek toka dhe rrënjët, siç ishte e drejtë që të ishte.